Mr. Corncan in de media

“Zeg, hebde gij dat al gehoord van die domme Hollander?”

In mei 2025 maakten duizenden vmbo-t-leerlingen hun eindexamen geschiedenis. En eerlijk? Het is het mooiste examenprogramma dat er is. Leerlingen leren hoe onze democratie werkt én duiken in de geschiedenis van de twintigste eeuw. Van Willem II tot de val van de Muur — geen vak dat zoveel context, inzicht en relevantie biedt als geschiedenis.

Echter gaat het in Nederland niet goed met ons mooie vak en hierover schreven Hendrik Atze van Doezum en ik in de Leeuwarder Courant.

Het nieuwste peilingsonderzoek van de Inspectie van het Onderwijs laat iets pijnlijks zien: leerlingen weten steeds minder over hun eigen land, de wereld en hoe die in elkaar steekt. Geen verrassing voor wie dagelijks voor de klas staat. Geschiedenis en aardrijkskunde verdwijnen op veel scholen in een vage brei, samengevoegd, ingeperkt of simpelweg wegbezuinigd.

En dat terwijl juist deze vakken onmisbaar zijn voor een gezonde democratie. Ze bieden kennis én weerbaarheid in een tijd van algoritmes, polarisatie en nepnieuws. Ze maken van kinderen geen consumenten, maar burgers.

In Vlaanderen hebben ze dat begrepen. Daar wordt onder leiding van visionair Zuhal Demir méér onderwijstijd vrijgemaakt voor geschiedenis en aardrijkskunde, en zijn er concrete, kennisrijke minimumdoelen vastgesteld. Omdat men inziet dat stevige kennis de basis vormt voor kritisch denken.

Hoog tijd dat wij ook die keuze maken. Want basisvaardigheden zijn niks zonder basiskennis. En als ze zo doorgaan, zijn we straks zelf het onderwerp van de mop.

In haar recente en voortreffelijke essay (De antidemocraat, dat is de ander) schreef columniste Floor Rusman dat we als samenleving te weinig hebben geleerd van de Tweede Wereldoorlog. Zo hebben we antidemocraten aan de macht geholpen en is nog steeds niet tot iedereen doorgedrongen dat je geen onderscheid mag maken op basis van iemands achtergrond. Sterker nog, radicaalrechts is bij jongeren in opmars.

Als docent maak ik mij hierover zorgen, want maar wie moet die lessen uit de oorlog dan bijbrengen? Helaas is dat wederom de verantwoordelijkheid van onderwijzend Nederland. Dat is natuurlijk niet gek: leraren zijn de hoeders van de maatschappij. Maar dat is ook een makkelijk argument om alle maatschappelijke problemen in het klaslokaal te parkeren. Terwijl het onderwijs dit niet in zijn eentje kan oplossen. Hierover schreef ik een brief voor het NRC.

Als ik erover nadenk, is het best eng wat er kan gebeuren," zei onlangs een leerling bij een klassengesprek. Tijdens deze les hadden we het over de kans van het uitbreken van een Derde Wereldoorlog en in hoeverre de leerlingen bereid zouden zijn om het leger te dienen. Er speelt van alles in de wereld en bovenstaande zaken zouden realiteit kunnen worden.

De afgelopen weken heb ik een kleine steekproef uitgevoerd bij verschillende klassen (ongeveer 100 leerlingen) in mijn bovenbouwklassen in zowel vmbo als havo. In een van de opdrachten moesten zij een cijfer tussen de 1 en 10 geven voor hun angstgevoelens voor het uitbreken van een Derde Wereldoorlog; hoe dichter het cijfer bij de 10, hoe banger een leerling is.

De resultaten waren divers, maar er kwam bijna per klas unaniem een klassengemiddelde van 4.0 uit en de totstandkoming van het cijfer had zeven oorzaken, zie het artikel. Daarbij waren er per klas veel leerlingen bereid om tijdens een oorlogssituatie het leger in te gaan. Ze willen bijvoorbeeld hun dierbaren en Nederland beschermen. Echter waren er ook leerlingen die niet in dienst wilden, dit vanwege angst of andere een andere loyaliteit.

Al met al waren het interessante weken voor mij, maar ik heb helaas gemerkt dat leerlingen vrij weinig met hun ouders dit bespreken. Sterker nog, het is erg marginaal. Daarom heb ik stuk geschreven en en deze mocht een plek krijgen in Het Parool

Link van het artikel: https://lnkd.in/e2w3DaND

De serie Adolescence maakt pijnlijk duidelijk hoeveel invloed online zichtbaarheid heeft op hoe jongeren zichzelf zien en willen zijn.

Dat zet ons aan het denken, zeker wanneer we kijken naar onderwijsinfluencers die steeds verder afdrijven van het klaslokaal en steeds vaker inzetten op perfecte plaatjes en gesponsorde content. Want welke boodschap geven we mee aan de generatie die in onze klaslokalen opgroeit? Als zelfs hun rolmodellen in het onderwijs zich bezighouden met likes en branding, hoe behouden we dan ruimte voor echtheid, twijfel en groei? Sterker nog, jongeren worden zelfs door hen ingezet voor het generen van volgers en het creëren van content. Zo liet Tim Hofman vorige maand in het online onderzoeksprogramma Boos (BNNVARA) zien wat de gevolgen (bijvoorbeeld seksualisering of online misbruik) kunnen zijn van het leven in de spotlights van vlogcamera’s

Hierover schreven Kirsten Cuppen en ik vandaag in de de de Volkskrant

Link van het artikel: https://lnkd.in/e7HTp9B8

Ik volgde recentelijk een lezing over de Tweede Wereldoorlog in mijn regio van herkomst (gemeente Zelhem, nu Gemeente Bronckhorst ). Deze lezing was in het kader van tachtig bevrijding en ik was als docent geschiedenis onthutst door de kracht van het lokale historie. In plaats van dat het verleden spanningen tussen mensen creëert (bijvoorbeeld bij onderwerpen zoals het slavernijverleden en de Holocaust), zorgt het in deze context voor verbinding en interesse in elkaar. Juist in deze polariserende tijden kunnen regionale verhalen fungeren als een lijm tussen groepen. In de Gelderlander maakte ik daarom een pleidooi voor meer aandacht voor het behoud van lokaal erfgoed.

Link van het artikel: https://www.gelderlander.nl/opinie/de-kracht-van-lokale-historie-is-formidabel-investeer-in-het-regionale-erfgoed~a7b8bbaa/

Voor de Kleio mocht ik een Kleio in de Klas schrijven. In dit artikel bespreek ik een opdracht die ik heb gemaakt voor het geschiedenisonderwijs. In de opdracht staat het begrip 'populisme' centraal en dit kader van de opkomst van Hitler. Door middel van een mysterieopdracht en verscheidene primaire bronnen (voornamelijk fragmenten uit de Abelpapers) moeten leerlingen een beeld maken van de opkomst van Hitler. Zo onderzoeken zij bijvoorbeeld in hoeverre Hitler als populist succesvol was en welke factoren hieraan bijdroegen. Deze opdracht is ook te vinden op mijn site, onder kopje 'lesbrieven, geschiedenis'. 

Voor een artikel over de uitdagingen van het werken in het onderwijs werden verscheidene docenten in heel Nederland door Marieke Sjerps geïnterviewd. Ook ik mocht een bescheiden bijdrage in het artikel leveren. Het stuk bevat bijvoorbeeld een uitleg en werkwijze van mijn werkvorm 'Blind Bekennen' voor het voeren van moeilijke gesprekken met leerlingen. Daarbij mocht ik mijn mening over het onderwijs geven.

Wil je het hele artikel lezen of meer weten over de uitdagingen van het werken in het onderwijs?
Dan kan je het lezen in onderstaande link.
Link: https://www.hpdetijd.nl/nieuws/leven/47087/het-gemuilkorfde-onderwijs

Naar aanleiding van mijn deelname aan het VPRO programma 'De onmisbaren' werd ik voor de rubriek 'Idee' van het Onderwijsblad geïnterviewd. In dit artikel wordt de werking en het waarom van mijn werkvorm 'Blind Bekennen' uitgelegd. Er is ook een stappenplan dat je bij deze werkvorm kan toepassen. Zie de volgende link: https://www.mrcorncan.nl/lesbrieven/maatschappijleer-actualiteit-1

Op maandag 27 januari was het 80 jaar geleden dat kamp Auschwitz werd bevrijd. In het kader van de herdenkingen rondom de Holocaust schreef ik een stuk over de teloorgang van historische kennis bij jongeren en de opmars van antisemitisme in de samenleving. Goed geschiedenisonderwijs zou dit tegen kunnen gaan, maar helaas staat het vak onder druk. Ik pleit er daarom voor om het vak geschiedenis als een kernvak te classificeren. 

Op 7 januari 2025 deed ik naar aanleiding van mijn deelname aan het VPRO programma 'De onmisbaren' deed ik mee aan een panelgesprek. Onder moderatie van Shula Tas spraken wethouder van Amsterdam Marjolein Moorman, docent Amin Asad, Kevin-Conor McKee (junior artistiek leider van Theater AanZ), directeur Stichting Wijschool Leon Meijss en ik over zowel de polarisatie in het klaslokaal als de positie van de docent in de samenleving. Er kwamen deze avond een paar mooie inzichten naar boven. Zo staat het beroep van de leraar meer onder druk. We moeten bijvoorbeeld het puin ruimen dat door deze huidige coalitie ontstaat, aangezien dit kabinet niet bepaald een voorbeeldrol op zich neemt. Bovendien moeten we niet blijven hopen op een veranderende houding van Den Haag, we zouden daarentegen zelf lokaal actie moeten ondernemen. De echte basis van verbinding ligt namelijk op je school, je sociale omgeving en de lokale politiek.

Naar aanleiding van de vele negatieve berichtgeving omtrent het onderwijs, besloot ik een artikel te schrijven om de positieve kanten te belichten. Er schijnen bijvoorbeeld duizenden mensen te zijn met een onderwijsbevoegdheid, maar deze helaas niet inzetten. Erg jammer en met dit stuk wilde ik hen en anderen laten zien dat het onderwijs juist geweldig is. Dit stuk is tevens gepubliceerd in de Gelderlander, Tubantia en het AD.

Australië had in eind november een  een wereldprimeur, met een nieuwe wet die het gebruik van sociale media voor kinderen tot 16 jaar gaat verbieden. Deze maatregel moet eind volgend jaar in werking treden, al is de wijze waarop de wet zal worden gehandhaafd nog niet helemaal duidelijk. Toch juich ik als docent deze ontwikkeling toe en hierover schreef ik in de Volkskrant

In dit opiniestuk pleit ik voor de herwaardering van het vmbo als onderwijsniveau. Helaas heeft dit schooladvies een negatieve connotatie en zorgt het zelfs voor een knauw in het zelfvertrouwen van veel leerlingen. In het stuk doe ik een oproep aan zowel de minister van Onderwijs (Eppo Bruins) als de staatssecretaris van Primair en Voortgezet Onderwijs (Mariëlle Paul) om iets aan deze negatieve ontwikkeling te doen. 

Samen met mijn collega Hendri Schut (docent geschiedenis en Latijn) hebben wij een stuk geschreven over de gevaren van de implementatie van het Praktijkgericht programma (PGP) op de mavo. Het PGP is namelijk een bedreiging voor toekomst  en kwaliteit van het vak geschiedenis. 

In dit opiniestuk betoog ik dat het kabinet Schoof-1 een slecht voorbeeld omtrent burgerschap voor onze jeugd is. Daarnaast bespreek ik de gevolgen van de polarisatie in de samenleving en wordt nog nogmaals duidelijk dat het onderwijs voor dit kabinet geen prioriteit heeft.

In dit opiniestuk betoog ik tegen de scheve verhoudingen die op scholen zijn ontstaan. Er is op dit moment een disbalans tussen theorie en praktijk, waarbij de theoretici teveel hun stempel op de onderwijspraktijk drukken. 

Dit stuk is tevens in september 2024 gepubliceerd in Didactief (online). Zie link: https://didactiefonline.nl/blog/vriend-en-vijand/wees-een-arjen-lubach

In dit opiniestuk betoog ik dat er een maximale klassengrootte moet komen voor zowel het primair- als voortgezet onderwijs.